ريتا، مشهورترين خواننده زن اسرائيلي كه زاده ايران است، پس از ۴۰ سال زندگي در اسرائيل، آلبوم كاملي از ترانه هاي ايراني خود را در اسرائيل و جهان عرضه مي كند.
اين تصميم ريتا توجه بسياري را در اسرائيل به خود جلب كرده است زيرا اسرائيلي ها فكر نمي كردند كه ريتا هنوز چنان به ياد ايران باشد كه بخواهد يك آلبوم كامل خود را به ترانه هاي فارسي اختصاص دهد.
تنش سياسي ايران و اسرائيل هيچ اثري بر ريتا نگذاشته است – همان گونه كه ساير يهوديان ايراني زاده اي كه در اسرائيل زندگي مي كنند، هر دو كشور را دوست دارند و زادگاهشان ايران را مي ستايند.
اقدام ريتا در ارائه آلبوم ايراني از اين نظر مهم است كه دوستدارانش در اسرائيل از سه سال و نيم پيش در انتظار آلبوم جديدش بودند و انتظار داشتند كه او ترانه هاي عبري بخواند.
تصميم ريتا به ارائه دست كم ۱۲ ترانه فارسي در آلبوم دوازدهم اش، با معيارهاي سرمايه گذاري تجاري در ارائه آلبوم هاي هنري نيز مغايرت دارد زيرا بعيد است كه فروش آن بتواند هزينه هاي كلان چنين آلبومي را جبران كند.
با وجود اين، ريتا اين روزها در مصاحبه هاي متعدد با رسانه هاي اسرائيل تأكيد دارد كه در آستانه پنجاه سالگي، ترجيح مي دهد كه پاسخگويي به نيازهاي قلبي خويش را در اولويت مي داند و معيارهاي ديگر برايش كمتر اهميت دارند.
ريتا تاكيد دارد كه هرگز نمي تواند خود را دور از ايران و زبان فارسي بداند – حتي اگر تا پايان عمر هم نتواند از ايران دست كم ديداري داشته باشد.
ريتا از هنگامي كه شهرت و محبوبيتش تثبيت شد، گاهي در شماري از آلبوم هايش، يك ترانه فارسي را نيز در ميان ترانه هاي عبري ارائه مي كرد يا در كنسرت هايش براي اسرائيلي ها ترانه اي فارسي نيز مي خواند كه شايد كمتر كسي از ميان جمعيت چنين ترانه اي را مي شناخت.
اما تا كنون سابقه نداشت كه او بخواهد تمامي يك آلبومش را به ترانه هاي فارسي اختصاص دهد.
پيشينه خانوادگي ريتا
ريتا كه نام فاميلش جهان افروز است، از والديني اصفهاني الاصل، در نوروز سال ۱۹۶۲ در تهران بدنيا آمده است.
هنگامي كه با آغاز دهه هفتاد ميلادي، حكيمه جهان افروز، مادر ريتا شوهرش را متقاعد كرد كه براي زندگي به اسرائيل بروند، ريتا تازه هشت سال داشت و كلاس دوم مدرسه بود.
ريتا پس از رفتن به سربازي ارتش اسرائيل به گروه خوانندگان ارتش پيوست ولي شهرتش از سال ۱۹۸۶ آغاز شد؛ زماني كه ترانه هايش گُل كرد و همراه با مادرش، كه با نام عبري «شارونا» معرفي مي شد، در شوهاي محبوب تلويزيوني اسرائيل حضور يافت.
از آن سال به بعد، در يك دوره ۲۵ ساله، ستاره بخت ريتا تنها و تنها رو به اوج بوده و هرگز افول نكرده است.
او در طول سالها محبوب ترين خواننده زن و پرفروش ترين هنرمند بوده است. كنسرت هايش عليرغم بليط گران، دهها هزار نفر را به خود جلب مي كند.
او كه هنرپيشه اي بسيار قوي نيز هست، بينندگان كنسرت هايش را با توان عظيم خود ميخكوب مي كند. در اين صحنه هاست كه مردم مي توانند پي ببرند چه كسي يك هنرمند واقعي و خلاق و بي نظير است.
ازدواجش با رامي كلاينشتين، خواننده و آهنگساز يهودي آمريكايي الاصل، كه دوست دوران دبيرستانش بود، توجه بيشتري را جلب كرد زيرا رامي معرف خصلت هاي غربي معرفي مي شد ولي ريتا مي گفت كه رامي را به فرهنگ ايراني عادت داده و حتي خوراك هاي ايراني به او مي دهد به گونه اي كه رامي تا «ته ديگ» نباشد، غذا نوش جانش نمي شود.
ريتا و رامي براي اسرائيلي ها نماد خيال انگيزي از پيوند كامل و بي نقص ميان فرهنگ هاي شرقي و غربي بودند.
ازدواجشان نيز بسيار مستحكم به نظر مي رسيد و وجود دو فرزند دخترشان؛ «مِشي» («ابريشم») و «نوعام»، اين پيوند را در طول سالها محكم كرده بود.
كنسرت هاي آنها نيز بسيار پرشور و پرطرفدار و به شدت پولساز بود.
اما در سپتامبر ۲۰۰۷ آنها به ناگهان از هم جدا شدند، هرچند دوستانه.
جدايي شان آنها را منزوي نكرد، بلكه بر شهرت شان افزود؛ بويژه كه آن دو را دوباره به هنرمندان مجردي كه هر يك از رفت و آمدهاي شان بازتابي گسترده در مطبوعات زنانه و زرد داشت، بازتاب مي يافت.
كارهاي هنري ريتا و رامي نيز در جدايي شان، ادامه يافت. بويژه ريتا ثابت كرد كه بدون رامي هم همان هنرمند پرقدرت و شگفتي برانگيز است.
ريتا در سال هاي اخير با دكتر رونن برگمن، روزنامه نگار مشهوري كه كارشناس امور ايران است، نزديكي داشت، هرچند كه رونن از او جوان تر بود.
اما به نظر مي رسد كه علاقه ريتا به ريشه هاي ايراني اش بود كه او را هم به رونن برگمن نزديك كرده بود زيرا رونن دائم در جريان امور ايران است و در اين باره مطلب مي نويسد و مورد مصاحبه رسانه هاي اسرائيل در باره ايران است.
صداي خوش در خانواده ريتا ذاتي و ارثي است. مادرش، حكيمه خانم، كه هنوز نيز زني بسيار جذاب است، در تهران و تل آويو در كنار آرايشگري، آواز نيز مي خواند و دست كم چند بار در سالهاي دهه هاي هشتاد و نود در اسرائيل نيز به روي صحنه رفت.
شماري ديگر از عموزاده ها و خواهرزاده هاي ريتا نيز اكنون خود به هنرمندان بسيار مشهوري درعرصه تئاتر، سينما و آواز در اسرائيل تبديل شده اند زيرا افزون بر زيبايي خاص و جذابيتي چشمگير، صداي خارق العاده اي دارند يا هنرپيشه هايي توانا هستند.
ريتا كه يك «ديوا» محسوب مي شود، در برابر پاپ اعظم و نيز سران جهاني نيز برنامه اجراء كرده است. هنگامي كه سيلويو برلوسكوني، نخست وزيرايتاليا، ميهمان رسمي اسرائيل بود، شيمون پرز، رييس جمهوري اسرائيل، ريتا را به هنرنمايي دعوت كرد و برلوسكوني را مجذوب صداي خيره كننده اش كرد.
ريتا هنگامي كه بسيار جوان بود در تئاتر مشهور «بانوي زيباي من» نيز هنرپيشه اول بود. از آن پس نيز به دليل قدرت اپرايي صدايش، در چند اپرا و تئاتر نيز ايفاي نقش كرده است.
اكنون ريتا درنزديكي پنجاه سالگي، به خود زيباترين هديه را داده است: آلبومي از ترانه هاي زادگاهش؛ ايراني كه خاطره اي عزيز در ذهن اوست و همانند بسياري ديگر ازيهوديان ايراني به دوراز ايران، ريتا نيز دعا مي كند كه ايرانش همواره در جهان پر قدر و منزلت باقي بماند و شايد او نيز روزي، نه چندان دور، بتواند دوباره بر خاك عزيز ايران بوسه زند.
