#خامنه_ای #جیران #قاجار #ناصرالدین_شاه #روسیه
فتحعلی شاه قاجار زاده شهر دامغان است. او دومین شاه از خاندان قاجار است که به مدت ۳۶ سال و ۸ ماه یعنی از سال ۱۱۷۶تا سال ۱۲۱۳ بر ایران فرمانروایی کرد. او فرزند حسین قلی خان برادر جوانتر آقا محمدخان قاجار بود. پس از کشته شدن عمویش، فتحعلی شاه به پادشاهی نام اصلی فتحعلی شاه باباخان بود که بعد از تاج گذاری نام خود را عوض کرد و نام جد خود را برگزید.
در زندگی نامه فتحعلی شاه آمده است که وی مردی ، ناتوان در اداره کشور بود و در طی دوران حکومت او هفده ولایت قفقاز از ایران جدا شدند. به نوعی می توان گفت روند پاره پاره شدن خاک ایران با پادشاهی فتحعلی شاه شروع شد ۱۸ شهر بزرگ ایران در زمان این پادشاه از بدنه ایران بزرگ جدا شدند.
مصطفی نصیری تاریخ شناس ساکن سوئد و استاد دانشگاه می نویسد، که با نگاهی به گفته هایی که از نزدیکان علی خامنه ای می شنویم، او شباهت هایی شخصیتی به … داشته که شاید بتوان نتایج آن در اداره کشور را نیز به همان شباهت ها ارتباط داد. در مورد … آمده است که در بین تمام مشکلات سیاسی کشور، فتحعلی شاه در کاخ های خود مشغول قدم زدن بود و دغدغه اصلی اش ، رسیدگی به باغ ها و گل و گیاه های کاخ هایش بود، اما به سخنرانی ه معلاقه داشت و هر هفته 100 نفر از مردم را جمع می کردند و به حیات کاخه می آوردند و او برایشان به دروغ از پیشرفت کشور می گفت ، آن هم در حالی که تمام اراضی کشور در حال از دست رفتن بود. او همچنین در پی هوس های سیری نا پذیر خود بود .از تفریح های مورد علاقه او شکار، بازی با ورق و شنیدن تعریف و تمجید بود. فتحعلی شاه نزدیک به هزار زن عقدی و کنیز داشت که به نوعی رکورد محسوب می شد.
در آغاز سلطنت تلخ ترین حادثه ای که در زمان حکومت فتحعلی شاه رخ داد شکست ایران در جنگ روسیه و الحاق قفقاز به روسیه بود که خسارت های زیادی وارد شد. که بعد از جنگ اقا محمد خان یعنی پسر فتحعلی شاه تا سال های سال نتوانست اقتداری دوام دار در حکومت قفقاز را تامین کند. در عصر او حکومت مرکزی ایران حتی در آذربایجان هم اقتدار مرکزی نداشت چه برسد به قفقاز.
محمود درباره دوره سلطنت فتحعلی شاه می نویسد:
«دریاهای شمالی و جنوبی ایران که یک وقتی وسیله امنیت و حفاظت ایران بود، در این زمان اسباب ضعف و وسیله خطرناکی برای این کشور شده است. چنانچه در بحر خزر، فرمانروایان مسکو و در خلیج فارس، بریتانیای کبیر، اسباب مزاحمت شده و صادرات و واردات نیز به دست روس و انگلیس افتاده است.»
فتحعلی شاه همیشه می گفت که برای دولت و منافع دولت احترام و شخصیت مستقلی از سلطنت و منافع خاندان خود قائل است اما هیچکس این را باور نمیکرد. برای نمونه او در نامه به یکی از مهمترین فرزندانش حسنعلی میرزا شجاع السلطنه، وی را از منافع شخصی بر حذر داشته به اندیشیدن به منافع دولت ترغیب می کنند. اما از طرف دیگر بخش بزرگی از زمین های تهران را به نام او میزند.
فتحعلی شاه انسان مردم داری نیز بود، چنانچه در همان نامه به شجاع السلطنه که پیش تر به آن اشاره شد، فتحعلی شاه بارها فرزند خود را به مردم داری تشویق کرده است. از دید او با مردم داری می شد بهتر به منافع شخصی رسید.
© Copyright Notification: This video is originally produced by IranTV on youtube (youtube.com/IranTV) and all rights are preserved for us. using our contents without permission results in our legal claim.
